donderdag 29 mei

Vandaag was het opnieuw chemodag. Een goede chemodag. De oncoloog kwam langs en was tevreden met het resultaat van het bloedonderzoek. Hij wil nu gaan voor zes chemobeurten want de chemo blijkt aan te slaan. Fantastisch nieuws. Ook al weten we niet precies wat dit betekent, wat dit inhoudt.

Las vandaag een intervieuw met K. Minogue. Toen zij naar een gaenycoloog ging met haar problemen zei die doodleuk dat er niets aan de hand was. Toen zij voelde tijdens de start van haar toernee dat er wel degelijk iets mis was, kwam aan het licht dat ze borstkanker had. Haar advies is dan ook dat je maar beter geen eindeloos geloof en vertrouwen hebt in iemand die een witte schort draagt, een stetoscoop rond de nek heeft hangen en in een ziekenhuis werkt. Gelijk heeft ze. Ons vertrouwen en respect voor artsen is vaak nog veel te groot. Je moet steeds waakzaam blijven... steeds vragen stellen, kritisch blijven.

Het was een lange chemodag vandaag. In de kiosk van het ziekenhuis had ik een krant gekocht, zaols gewoonlijk "De Morgen". Wanneer ik het voorlaatste blad omsla zie ik een overlijdensbericht. Christa V. Ik bekijk de foto en er gaat een schok door mijn lichaam. Christa is net als ik geboren in 1964. We hebben samen de jeugdreeksen van de basketbalcompetitie doorlopen. We zaten samen op het regentaat, zij in de afdeling sport ik in de afdeling Nederlands/Engels/Economie. Chirsta is thuis overleden omringd door haar geliefden. Het was 22 jaar geleden dat ik haar nog zag. Het raakt me diep haar opnieuw te ontmoeten tussen de overlijdensberichten. We zijn met velen, velen die lijden.

"The physicist Leo Szilard once announced to his friend Hans Bethe that he was thinking of keeping a diary: "I don't intend to publish. I am merely going to record the facts for the information of God." "Don't you think God knows the facts?" Bethe asked. "Yes", said Szilard. "He knows the facts, but He does not know this version of the facts."
(Hans Christian von Baeyer, Taming the atom).

Toen we thuis kwamen rond 17u15 had mama honger. U weet het reeds, honger is een goed teken. Papa en ik slaan meteen aan het koken. Mama geniet, wij natuurlijk ook. De chemodag eist natuurlijk een tol, de tol van totale vermoeidheid. Die prijs nemen we er graag bij, het gaat namelijk goed met mama. We nemen het nog steeds dag per dag.

"To begin with, for you to be here now trillions of drifting atoms had somehow to assemble in an intricate and curiously obliging manner to create you. It's an arrangement so specialised and particular that it has never been tried before and will only exist this once. For the next many years (we hope) these tiny particles will uncomplainingly engage in all the billions of deft, co-operative efforts necessary to keep you intact and let you experience the supremely agreeable but generally under appreciated state known as existence."
(Bill Bryson, A short History of Nearly Everything).

woensdag 28 mei

Vandaag is mama voor het eerst in vijf weken op uitstap. Geen expeditie natuurlijk, maar wel even met de wagen tot bij mijn zus gereden, althans papa heeft gereden natuurlijk. Ze heeft een zeer goede dag vandaag (zijn haar eigen woorden). Met haar eetlust gaat het ook de goede richting uit, ze eet 's middags bijna evenveel als ik en dat is heel erg lang geleden.

Ben me aan het verdiepen in voeding. Het is eigenlijk een ongeloofelijk boeiende materie. De synergie tussen verschillende voedingsstoffen en het gunstige effect die zij kunnen teweegbrengen werkt inspirerend. We zijn daar, denk ik, te weinig mee bezig.

Neem nu kurkuma. Kurkuma werkt o.a. ontstekingsremmend. Maar wat nu blijkt is dat kurkuma op zich niet zo goed door het lichaam wordt opgenomen tenzij het wordt vermengd met peper en (olijf)olie. De gezondheidsindustrie is hier natuurlijk gretig op ingegaan door pillen op de markt te brengen met kurkuma, maar ze zijn wel de levensnoodzakelijke synergetische peper en olie vergeten. Jammer.

http://nl.wikipedia.org/wiki/Kurkuma_(specerij)

http://www.cancer.org/docroot/ETO/content/ETO_5_3X_Turmeric.asp

Toch blijven nogal wat mensen sceptisch als het aankomt op geneeskundige kruiden en planten. Vreemd, want bijna niemand twijfelt aan de dodelijke kracht van sommige planten en kruiden. Ook bijna iedereen weet dat er planten zijn (denk maar aan paddestoelen) die hallucinogene eigenschappen hebben. Als een plant kan doden, waarom zouden er dan geen planten bestaan die geneeskrachtig eigenschappen hebben?

nog steeds maandag 26 mei


Iemand plaatste een reaktie op deze blog waarin wordt gezegd dat jezelf wakker maken uit een droom pijnlijker is dan de realiteit onder ogen zien.


Geloof me, ik zie de realiteit wel degelijk onder ogen. Maar wanneer er naast de realiteit geen hoop meer is, wat is er dan nog wel? Op het forum van de Liga tegen Kanker schrijft een man die zijn vrouw aan kanker verloren heeft het volgende: "In het land van de hoop wordt het nooit winter." Er is niets mis met hoop...

maandag 26 mei


"Eenzaam onder het firmament
Kronkelt de weg waarop ik loop" (L. Olsson, Astrid en Veronika).

Papa merkt op dat mama's toestand altijd ongeveer hetzelfde blijft. De ene dag wat beter, de andere wat minder. Misschien verwachten we te veel van de chemo. Hij kijkt mij en mijn zus aan op zoek naar bevestiging of weerlegging van wat hij net heeft gezegd. Papa is aangewreten door de hele situatie. Hij verzorgt mama onafgebroken, maakt het haar zo aangenaam mogelijk. Mama daarentegen is niet altijd toegankelijk. Ze praat ook weinig en praat al helemaal niet over wat ze voelt en denkt. Vragen en aandringen maakt haar soms kwaad. Kan dat wel begrijpen, maar toch...

Mijn zus heeft de mogelijkheid van familiehulp aangekaart met mama. Er kwam geen enkele reaktie. We gaan dat vandaag samen proberen bespreken met mama en papa. Wij weten wel dat zij het liefst hebben dat mijn zus en ik dat doen, maar dat is niet langer houdbaar.

Toen ik op de middelbare school zat, hadden wij een zuster als muziekleerkracht. Ze heeft zo hard haar best gedaan om ons de liefde voor klassieke muziek bij te brengen. Gaf notenleer en leerde ons de blokfluit bespelen. Veel van wat ik toen geleerd heb, is verloren gegaan in de mist van wat wij toen als nutteloze kennis beschouwden. Maar deze woorden van haar zal ik nooit vergeten: "Zing een lied en je kan niet humeurig blijven, zing een vrolijk lied en je kan niet triest blijven." Heb dat al een paar keer geprobeerd, het lijkt te werken... zolang je zingt.



"Als je lacht, lacht heel de wereld mee. Als je huilt, huilen alleen diegene die van je houden met je mee." (naar de scheurkalender van 23 mei)



De laatste week van mei is aangebroken. In mijn tuin staat het onkruid hoog, een dikke duif doet zich tegoed aan de broodkruimels die ik strooide voor de merelfamilie die mijn tuin als thuishaven heeft uitgekozen. Sinds zaterdag zit er ook een mus. Een mus "with an attitude". Gisteren werd het musje weggejaagd door één van de merels. Maar hoe klein ook, het gaf schitterend weerwerk en kwam steeds terug om een kruimeltje mee te pikken. Het musje heeft er een fan bij.

De laatste week van mei. Ik zou zo graag hoopvol uitkijken naar de zomer.

donderdag 22 mei

De chemodag die er geen bleek te zijn. We vertrokken deze morgen om 07u00 naar het ziekenhuis. Noch mama noch ik hadden rekening gehouden met het feit dat we drie uur later terug thuis zouden staan.

Mama's witte bloedcellen bleken te laag, amper 2200. De chemo toch geven zou een te groot risico met zich brengen op mogelijk infecties. De toediening is nu met een week uitgesteld.

De teleurstelling bij mama is groot. Haar levenslijn, want zo ziet zij de chemo, is even niet meer recht. Haar angst om wat gaat komen wordt groter.

Heb even geen plaats meer in mijn lijf om met de emoties om te gaan. Ben, veel meer dan mama, even helemaal van de kaart. Het blijft me verbazen hoe extreem emoties kunnen zijn en ik blijf me verbazen hoe sterk mama is. Haar lichaam is helemaal onderkomen en aangetast. Ze is nog een schim van de vrouw die ze was, lichamelijk dan, want mentaal staat ze er nog altijd.

De wereld draait verder en de gekte van die wereld nestelt zich ook nu in mijn leven. Je wil zo graag de deur even dichtdoen voor de buitenwereld, zodat je, al is maar het voor enkele uren rust kan vinden, maar zelfs dat wordt me niet gegund.

Ben plots heel erg moe.

dinsdag 20 mei

Vulde deze middag mama's bord. Ze keek even en vroeg me wie dat allemaal zou opeten. Glimlachend zei ik dat papa haar bord wel leeg zou eten wanneer het te veel bleek. Mama leverde een perfect schoongeveegd bord af. Ik glimlach nog steeds.

Papa lijkt teleurgesteld in de mensen rondom hen (familie, vrienden, kennissen). Sommigen gaan echt wel in een boog om ons heen.

Vermoed dat je maar best niets van mensen kan verwachten. Wanneer je niets verwacht kan je ook niet teleurgesteld worden. We concentreren ons te weinig op diegene die er wel zijn en richten onze aandacht te vaak op dat wat we niet mogen ervaren. Het maakt ons kortzichtig.

"Het lijden omzeilen is geen heldendaad" sprak de kardinaal. Kan me moeilijk voorstellen dat hij de zieken bedoelde toen hij deze uitspraak deed. Zij kunnen het lijden niet omzeilen. Zij staan ermee op en gaan ermee slapen. Het lijden vergezelt hen als een trouwe partner. Zou hij diegene bedoeld hebben die het aan empatisch vermogen ontbreekt om zelfs maar interesse te tonen wanneer iemand uit hun directe omgeving zwaar ziek wordt?

Vraag me af of de kardinaal zelf enig idee heeft wat "lijden" eigenlijk inhoudt? Hoe dat voelt? Hoe emotioneel zwaar dit is.

Wat een vreselijk egoïstische uitspraak.

maadag 19 mei

Het gaat wat beter met mama. Zij en ook wij hebben de indruk dat de vochtophoping in haar buik is verminderd. Haar buik voelt een stuk soepeler aan. Ze eet ook meer. Eten is blijkbaar voor velen de graadmeter om de gezondheidstoestand te evalueren.

Eten wordt ook altijd aangemoedigd, in elke situatie. Herinner mij vorig jaar oktober. Mijn nichtje Annelies van 22 had zelfmoord gepleegd en de hele familie was verzameld in het huis van haar ouders. Iemand had belegde broodjes gehaald en verplichtte iedereen om te eten.

Het lijkt dat wanneer je eet je concentratie enkel daarop is gericht en dat je de pijn en het verdriet gedurende die tijd even opzij kan zetten, dat je even durft vergeten...



Werkt de chemo? Nu al... zou het kunnen?

Een mens heeft maar een klein teken van verbetering nodig om opnieuw te hopen. Om de doemscenario's te verwijzen naar het verleden en te denken dat mama de uitzondering op de regel zal zijn. Je hoopt dat haar NK cellen (natural killer cellen) extreem actief worden en de kankercellen te lijf gaan met een nooit geziene verbetenheid.

Hebben gisteren een kaarsje gebrand in Scherpenheuvel. Ben niet gelovig, mama wel. Maar ben bereid om alles te proberen!



"I love you Mama you sweet

With an ocean in my spirit
And cracks on my lips
And scars in my heart
And this burden on my hips
Ocean becomes heavy
and tries to push its way out
Through these ancient eyes
And the memories in my mouth
Ocean becomes tears
That ebb and flow over the lines in my face
And the pain in my soul
And pain hits a wall
And doesn't know which way to go
And ocean says I'm crying now
And tells pain to follow
And pain courses through
Every vein, every limb
Trying to find a way out
Between the secrets in my skin
And secrets hold on
Until they finally give in
And they meet up with ocean
And tears again
And tears hand me a shovel
Saying break beneath the crust
That binds earthly skin
And buries all the trust
Somehow trust was caught
Between the cracks on my lips
And the scars in my heart
And this burden on my hips

I love you Mama you sweet..."
(Lucinda Williams)

Vrijdag 16 mei

"Mama waar denk je aan?" vraag ik terwijl ze voor zich uit staart. "Ach kind, aan van alles en soms ook aan niets." zegt zij. "Wat is dat dan alles? Kan je daar een voorbeeld van geven?" Er is even een aarzeling, een angst in haar ogen die even snel terug verdwijnt. Ik wacht...

Misschien komt die angst voort uit de idee dat wanneer je je angsten, zorgen, emoties uitspreekt ze ook echt worden en je ze niet meer kan wegduwen naar de verste hoeken van je onbewuste brein.

"Waarom gaat het nog niet beter met me, en wordt het ooit nog beter?" vraagt ze plots. Ik kijk haar aan en vraag of ze niet vindt dat nu ze beter kan eten en het voedsel ook echt wordt opgenomen, of dat niet kan gezien worden als beterschap. "Ja toch wel denk ik" antwoordt zij dan. Er valt een stilte en de twijfel blijft tussen ons staan.

"Het verlies van een dierbare verandert jouw bestaan in een ruïne van rechte muren, waarin alle deuren klemmen en geen raam meer uitzicht biedt."
"Naar lichaam en geest ben je aan flarden. Al je zekerheden zijn opeens als het zuchten van de wind." (Jos Brink, Rouw op je dak).

In deze zinnen beschrijft hij perfect hoe ik mij op sommige dagen voel, ook al is mama er nog. Zou dit ook het gevoel zijn dat mama heeft. Dat ze voelt dat haar lichaam oorlog aan het voeren is tegen een onzichtbare vijand, een vijand zo goed bewapend dat die je eigen immuunsysteem misbruikt en om de tuin leidt om je lichaam in te nemen. Een vijand wiens tactiek je verstand te boven gaat en je denken herleidt tot rondlopen in een cirkel waarin geen antwoorden zijn en het begrijpen je door de vingers glijdt.



"De uitdaging

Het interesseert me niet welke planeten je maan kruisen. Ik wil weten of je tot de kern van je eigen verdriet bent doorgedrongen, of je ontvankelijker bent geworden door het verhaal van het leven, of dat je je hebt teruggetrokken en afgesloten uit angst voor nog meer pijn. Ik wil weten of je de pijn kunt ervaren, de mijne of die van jezelf, zonder die te verbergen, te verdoezelen of vast te houden.

...

Ik wil weten of je schoonheid kunt zien, zelfs wanneer het niet mooi is, iedere dag, en of je je eigen leven door de aanwezigheid ervan kunt verrijken.

..."

(Naar Oriah Mountain Dreamer) (K. Bruynseels, de Vonk in je Ziel)

woensdag 14 mei

De dagen kabbelen rustig verder in een gestaag bijna voorspelbaar ritme. Elke dag opnieuw kijk ik naar mama in de hoop beterschap te zien.

"Een ernstige ziekte kan een erg eenzame reis zijn" zegt Dr. David Servan-Schreiber (auteur van Antikanker. Een nieuwe Levensstijl en Uw brein als medicijn).

Zo voelt het ook voor mij en denk ik voor de rest van het gezin. Je kan wel bij elkaar en bij vrienden terecht met je verdriet en je angsten, je emoties en zorgen. Maar zelfs na het uitspreken ervan sta je weer alleen met dat gevoel. We zijn uiteindelijk allemaal anders en gaan ook anders met emoties en gevoelens om.

Soms overvalt mij een gevoel van fundamentele eenzaamheid. Kan het niet anders verwoorden dan het gevoel alsof de wereld onder je voeten wegschuift. Een gevoel ook van totale desoriëntatie.

"Tedere, constante en betrouwbare aanwezigheid is meestal het mooiste geschenk dat onze geliefden ons kunnen geven. Maar niet velen weten dat" (Dr. D. Servan-Schreiber. Antikanker pg 68).

Dit lijkt mij zo evident dat het mij verwondert dat er mensen zijn die dit niet weten. En toch...
De verhalen die mijn zus vertelt vanuit de praktijk (verpleegkundige afdeling oncologie) zouden mij allang duidelijk hebben moeten maken dat niet alle gezinnen ook warme gezinnen zijn.

Je zal dit maar alleen moeten dragen en verwerken.

Zoveel gemiste kansen...

zondag 11 mei - moederdag

Moederdag. Zou het eigenlijk niet elke dag moederdag moeten zijn? Bij mijn ouders thuis lijkt het nu wel zo.

De hele familie samen. Mijn zus aan het fornuis. Ikke rondlopen en helpen waar ik nog kon en/of mocht. Allemaal samen in de tuin eten met de borden op schoot. Heerlijk ontspannen. En toch... Mama at niet mee. Ze had geen eetlust. Maar ze genoot blijkbaar wel van het "zien" eten.

Het besef dat dit onze laatste moederdag samen was, liet zich voelen. Durfde dat gevoel niet echt toelaten, omdat ik vreesde in dat besef te verdrinken. Het lijkt ook zo onfair om stil te staan bij het onvermijdelijke en toch kan je er niet omheen.

Mijn ouders hebben al jaar en dag een scheurkalender. Iedere morgen scheurt papa het briefje van de vorige dag af, leest het en legt het dan bij mama's koffiekopje. Op zondag 11 mei durfde hij dat niet...

"Moederdag

Op het kerkhof van ons dorpje
kom ik telkens op moederdag
met een ruiker rode rozen,
die ons moe zo gaarne zag...

Soms hoor ik als een zacht gefluister
en 'k voel haar dan heel dicht bij mij,
net als vroeger, toen ze mij troostte,
terwijl ik mijn hoofd op haar knieën lei."
(Gerard Galle)

Je begrijpt waarom.

Zaterdag 10 mei

Vandaag was een zeer lastige en moeilijke dag. Mama voelt zich heel erg slecht. Geen energie, geen fut, geen levensvreugde, geen eetlust. Haar blik was levensloos. De chemo doet haar werk, kan je hopen.

Na de eerste chemokuur heeft ze ook zo een dag gehad. Wil zo graag geloven dat ook nu de chemo hiervoor verantwoordelijk is. Mocht ik dat niet doen, dan is dit niet draagbaar.

Mama hoopt zelf dat het morgen een stuk beter zal zijn. Het is trouwens moederdag. Maar zelfs los daarvan.

We blijven hopen.

donderdag 8 mei

Het is vandaag dag op dag één jaar geleden dat bij mama de diagnose galwegkanker of galgangcarcinoom of Klatskin of cholangiocarcinoma werd gesteld. Toen gaf de internist, die een stent had gestoken om de gal weg te leiden uit de lever, haar nog vier maanden. Mama zou de vier maanden niet overleven.

Eén jaar zijn we nu verder. Vandaag kreeg mama haar tweede chemokuur. Na het bloedonderzoek dat blijkbaar goed was, wat dat ook mag betekenen, werd op één dag zowel Gemzar als Eloxatin toegediend. Het werd een lange dag, want niet alleen de chemo werd toegediend, ook Medrol (om op te peppen) werd toegediend. Vooraf worden ook de aders opengezet met een glucoseoplossing om ervoor te zorgen dat de chemo zo soepel mogelijk kon worden ingebracht.

Alles leek vlot te verlopen tot de Eloxatin bijna volledig was ingelopen. Toen kreeg ze erge pijn in de ader waarin het infuus was ingebracht. Zelfs na het spoelen gedurende 20 minuten met glucose bleef de pijn. Het infuus diende herstoken te worden. Nog 15 minuten diende de chemo in te lopen en ook daar ontstond na verloop van tijd pijn. Deze pijn is vandaag gelukkig een stuk minder, maar nog beter nieuws is dat mama de chemo deze keer zeer goed heeft verdragen. Geen misselijkheid, geen braken. Integendeel, vrij gezonde eetlust toen we thuiskwamen uit het ziekenhuis.

Terwijl je in het ziekenhuis wacht, want dat hoort daar altijd bij, lees je de krant. In de krant De Morgen las ik volgend bericht:

"Medicijnen tegen zeldzame ziektes ontwrichten ziekeverzekering".

Een citaat:

"Dat stelt ons voor zowel economische als ethische problemen. We zijn solidair met patiënten met zeldzame ernstige ziektes en betalen medicijnen terug hoewel hun werkzaamheid niet altijd zo duidelijk bewezen is. Sommige kankermedicijnen waarvan we weten dat ze wel werkzaam zijn worden nu niet altijd terugbetaald omdat de prijs niet in verhouding staat tot de meerwaarde."
(De Morgen 08/05/08)

De prijs staat niet in verhouding tot de meerwaarde... welke meerwaarde? Hoe hoog kan de prijs van een mensenleven zijn? Zijn we daadwerkelijk op weg naar een medische voorziening met twee versnellingen of zijn we daar al aanbeland? Waarschijnlijk niet hoog wanneer het niet handelt over de moeder van één van onze regeringsleden. Regeren wordt in dit land al een tijdje niet meer gedaan. En de problemen van zieken is al helemaal niet meer aan de orde.

Heb het volledige artikel een paar keer herlezen. Misschien interpreteer ik het verkeerd... en toch denk ik dat ik begrijp wat er staat! Het zal je maar overkomen!

Misschien is de waarde van jouw leven niet in verhouding tot de meerwaarde van een bewezen werkzaam kankermedicijn!

Beangstigend!

woensdag 7 mei

De twee laatste dagen voelt mama zich naar omstandigheden behoorlijk. Ze slaapt minder en zit vaker buiten. Haar eten smaakt wat beter en bovenal haar lichaam lijkt het op te nemen. Haar ogen staan helderder en haar tred is iets vaster.

Papa heeft vandaag een grote parasol gekocht, zodat ze zonder problemen in de schaduw kan zitten en de andere parasol gebruiken we om de wind te blokkeren. Durf het woord "genieten" gebruiken.

Vandaag is de kapper ook langsgeweest. Het is verwonderlijk hoe je er echt beter kan uitzien wanneer je haar goed ligt. Mama kon er zelf om lachen. Wij zitten dan met vieren in de keuken te kijken... klinkt misschien goedkoop, maar het was een sereen en tegelijkertijd intens moment.

De evolutie van de ziekte blijft me verbazen. Het ene moment denk je dat het einde nabij is, het andere moment lijkt het alsof mama het gevecht aan het winnen is. Het doet wat met je emoties, met je hoop en je wanhoop. Het doet je twijfelen in gevoel, want met je verstand weet je maar al te goed dat deze vorm van kanker niet te genezen is, niet te overleven is.

Er gaan tijdens de dag nogal wat gedachten door mijn hoofd, maar wanneer ik ze niet opschrijf blijken ze aan het eind van de dag verdwenen. Misschien hebben ze zich genesteld in de sluiers van mijn bewustzijn en duiken ze ten gepaste tijde terug op. Misschien waren mijn bedenkingen niet zo belangrijk en werden ze automatisch geklasseerd. Vreemd, toen ik ze dacht leken ze logisch en interessant. Maar uiteindelijk zijn het maar momentopnames.

Las een artikel over kanker waarin werd gesteld dat 1 op 3 mannen en 1 op 4 vrouwen in België kanker krijgen. Ik vind dat beangstigend hoge cijfers. Dokter Renard (oncoloog) zei onlangs dat er uiteindelijk maar een klein aantal kankers goed te behandelen is, wanneer ze vroeg genoeg ontdekt worden tenminste, maar dat jammer genoeg voor het merendeel van de kankers geen remedie bestaat. Chemo is het beste van het slechtste... en je moet nog altijd afwachten of het ook aanslaat.

Beangstigend!

dinsdag 6 mei

Vergeet wat ik gisteren schreef over emoties onder controle houden.

Mama werd gisterenmorgen rond 05u30 vreselijk misselijk. Ze heeft dan ook het weinige dat ze de dag voordien had gegeten uitgebraakt. Je krijgt dan een heel erg bezorgde papa aan de lijn. De bezorgdheid slaat natuurlijk over, alsof je nog niet bezorgd genoeg bent. Tis vreemd maar het gevoel van bezorgd zijn is blijkbaar onbegrensd... je kan steeds verder in dat gevoel.

Mijn zus belde de behandelende oncoloog die voorstelde om opnieuw een paar dagen opgenomen te worden in het ziekenhuis. Ze zouden haar dan vocht en Medrol toedienen. Dat voorstel kwam hard aan bij mama. Ze gaat er sowieso vanuit dat wanneer ze opnieuw wordt opgenomen, ze het ziekenhuis niet meer zal verlaten. Ze heeft toen voor haar de enige juiste beslissing genomen: "ik blijf thuis". Het is ook de juiste beslissing gebleken. Na een lastige morgen, voelde ze zich in de namiddag een stuk beter. Rond half twee vroeg ze zelf om wat soep en een boterham, die bleken nog te smaken ook. Ze heeft een wandeling door de tuin gemaakt, twee keer 45 minuten onder de parasol gezeten. Daartussen slaapt ze veel, maar dat is ook niet verwonderlijk. Al bij al was gisteren geen slechte dag.

Toen ik haar vroeg of ze mij kon zeggen hoe ze zich nu voelde zei ze: "mocht mijn hoofd niet zo ijl aanvoelen, dan zou het wel meevallen." Ze blijft ongeloofelijk sterk.

maandag 5 mei

De dagen lopen in elkaar over. Het is vreemd om vast te stellen dat je in een routine stapt en dat die routine met zich brengt dat je je emoties redelijk onder controle kunt houden.

Mama slaapt veel. Weet niet precies wat ik hiervan moet denken. Besef ook wel dat wanneer kanker overneemt, mama steeds meer zal slapen.

Ze eet regelmatig en houdt haar eten ook meestal binnen. Het is een zoeken naar wat gemakkelijk verteerd in combinatie met datgene waar zij zin in heeft. De hoeveelheden zijn zo klein dat je je afvraagt of ze hieruit voldoende energie kan halen. Maar meer eten heeft geen zin, haar hele lichaam protesteert dan met braken als gevolg. En braken brengt ontegensprekelijk extra vermoeidheid.

We genieten duidelijk van zomers weer en de laatste twee dagen heeft zij buiten gezeten, onder de parasol weliswaar. Af en toe een wandeling door de tuin...

Donderdag volgt dan de tweede chemobeurt. Het wordt weer afwachten, want er dient eerst een bloedonderzoek te worden gedaan. Weet echt niet hoe zij zal reageren mochten haar bloedresultaten niet goed zijn en de chemo niet kan gegeven worden. Denk, hoe tegenstrijdig dit misschien klinkt, dat zij de energie en de moed haalt uit het feit dat haar oncoloog haar nog niet helemaal opgeeft. Vraag me wel af of de chemo niet te zwaar is voor haar.

Het heeft geen zin me daar nu al druk over te maken... we nemen het dag per dag. Er is geen andere manier.